Als vragensteller krijg je de antwoorden die je verdient
Van ‘oeps!’ naar ORBS
Als manager ken je dat vast wel: een medewerker die vastzit en jou verleidt om een oplossing te bieden. Oeps! Probeer het eens met ORBS, een methode uit de motiverende gespreksvoering.
O: Open vragen
Stel open vragen, met de woorden ‘wie’, ‘wat’, ‘hoe’, ‘waarom’ en ‘waarmee’. Pas ervoor op dat je alleen maar bezig bent met de reden waarom de medewerker is vastgelopen. Daarmee houd je de behoudende taal van de medewerker alleen maar in stand en loopt de energie weg. Stel de vragen liever op een positieve manier: hoe zou je het wel kunnen laten slagen? Wat zou je wel willen? Wat zou een eerste kleine stap in de goede richting zijn? Nu maak je gebruik van verandertaal en geef je de medewerker positieve energie.
R: Reflectie
Geef op een stellige manier een samenvatting van wat de medewerker zegt: ‘Dus jij bent boos!’ Dit soort reflecties roept bij de medewerker een reactie op. Die kan zich gehoord voelen en je reflectie bevestigen (‘Precies!’), of nuanceren: ‘Ik ben niet boos, ik ben teleurgesteld.’ De kunst is om meer reflecties te geven dan vragen te stellen, waardoor de medewerker ruimte krijgt om nuance aan te brengen.
B: Bevestigen
Prijs de medewerker voor de bedachte stappen om zijn probleem op te lossen, geformuleerd in verandertaal, en zijn vergrote zelfinzicht. Veranderen vraagt zelfvertrouwen, dus wakker elk sprankje zelfvertrouwen dat je hoort aan.
S: Samenvatten
Voor beide partijen is het prettig om aan het einde van het gesprek een inhoudelijke samenvatting op hoofdlijnen te geven. Wat was het probleem, en welke stappen heeft de medewerker bedacht om hier verandering in aan te brengen?
Deze bijdrage is geschreven door Frank Snieder. Tekening JanWillem Snieder.